Μεσολογγι
Γεωγραφικά Στοιχεία
Το Μεσολόγγι είναι πόλη της δυτικής Στερεάς Ελλάδος, έδρα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και του ομώνυμου δήμου. Η πόλη, χτισμένη σε έναν προσχωσιγενή βραχίονα που σχηματίζεται ανάμεσα στην ομώνυμη λιμνοθάλασσα και στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, βρίσκεται σε απόσταση 249 χλμ. από την Αθήνα και απέχει περίπου 35 χλμ. από το Αγρίνιο και 37 χλμ. από το Αντίρριο.Ο πληθυσμός του Καλλικρατικού δήμου σύμφωνα με τα οριστικά αποτελέσματα της απογραφής του 2011 είναι 34.416 κάτοικοι, ενώ της πόλης 12.785 κάτοικοι. Το Μεσολόγγι είναι έδρα του καλλικρατικου Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, ο οποίος αποτελείται από τους πρώην Δήμους Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, Δήμο Οινιάδων και Δήμο Αιτωλικού.
Το Μεσολόγγι είναι πόλη της δυτικής Στερεάς Ελλάδος, έδρα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και του ομώνυμου δήμου. Η πόλη, χτισμένη σε έναν προσχωσιγενή βραχίονα που σχηματίζεται ανάμεσα στην ομώνυμη λιμνοθάλασσα και στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, βρίσκεται σε απόσταση 249 χλμ. από την Αθήνα και απέχει περίπου 35 χλμ. από το Αγρίνιο και 37 χλμ. από το Αντίρριο.Ο πληθυσμός του Καλλικρατικού δήμου σύμφωνα με τα οριστικά αποτελέσματα της απογραφής του 2011 είναι 34.416 κάτοικοι, ενώ της πόλης 12.785 κάτοικοι. Το Μεσολόγγι είναι έδρα του καλλικρατικου Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, ο οποίος αποτελείται από τους πρώην Δήμους Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, Δήμο Οινιάδων και Δήμο Αιτωλικού.
Έξοδος του Μεσολογγιου
Η έξοδος του Μεσολογγίου, αν εξαιρέσει κανείς τον αριθμό των θυμάτων της, επέδρασε θετικά στην εξέλιξη του ελληνικού απελευθερωτικού πολέμου. Στη Γαλλία, στην Ελβετία, στη Γερμανία, στην Αγγλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σημειώθηκαν εκδηλώσεις συμπάθεια και φιλελληνισμού. Δεν έλειψε και η έκδοση ποιημάτων, θεατρικών έργων, άρθρων, λόγων, εράνων και λοιπών διπλωματικών ενεργειών.Μετά την κυρίευση του Βασιλάδι, οι κάτοικοι του οποίου κατέφυγαν στο Μεσολόγγι επιτείνοντας με τη μετακίνησή τους το επισιτιστικό πρόβλημα της πόλης ο Ιμπραήμ επεδίωξε να εξαντλήσει τους πολιορκημένους με αποκοπή όλων των οδών επικοινωνίας και εφοδιασμού. Ο Μιαούλης δεν κατάφερε παρά τις προσπάθειες του αυτή τη φορά να λύσει τον αποκλεισμό και να ανεφοδιάσει το Μεσολόγγι με τρόφιμα και όπλα. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, αν και ανέλαβε να επιτεθεί από τις πλαγιές του Ζυγού, ελπίζοντας να δημιουργήσει αντιπερισπασμό στους πολιορκητές, τελικά δεν κατόρθωσε να υλοποιήσει την υπόσχεσή του, αφού ο Ιμπραήμ είχε πληροφορηθεί τα σχέδια των πολιορκημένων από αυτόμολο ξένο. Έτσι, τη νύχτα της 10ης Απριλίου 1826 οργάνωσαν τις δυνάμεις σε τρία σώματα, υπό την αρχηγία του Νότη Μπότσαρη, Δημητρίου Μακρή και Κίτσου Τζαβέλα· στο μέσο του τριγώνου, που θα σχημάτιζαν αυτές οι δυνάμεις, τοποθετήθηκαν τα γυναικόπαιδα. Ο αιφνιδιασμός του Ιμπραήμ προκάλεσε μεγάλη σύγχυση στην ελληνική πλευρά και ο άνισος αγώνας που επακολούθησε απέβη συντριπτικός για τους Έλληνες. Η πρωτοπορία ωστόσο του σώματος της Εξόδου προχώρησε, διασχίζοντας τις τουρκικές τάξεις και φθάνοντας αποδεκατισμένo στις πλαγιές του Ζυγού και από εκεί στην Άμφισσα.Το Μεσολόγγι παρέμεινε υπό την τουρκική κυριαρχία για περίπου 3 χρόνια, ενώ στις 2 Μαΐου 1829 η πόλη παραδόθηκε με συνθήκη στο νέο ελληνικό κράτος.
Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου
Η αβαθής (0,45 - 1,65 μ.) λιμνοθάλασσα της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας είναι η σημαντικότερη από αυτές που σχηματίζονται λόγω των προσχώσεων των ποταμών Ευήνου καιΑχελώου. Η περιοχή φημίζεται για την πλούσια πτηνοπανίδα και ιχθυοπανίδα της. Τα ρηχά νερά της βοηθούν στην ανάπτυξη πλούσιας χλωρίδας από γύκη και θαλάσσια μακρόφυτα, που αποτελούν τροφή για δεκάδες χιλιάδες πάπιες, βουτηχτές, τσικνιάδες, κορμοράνους, γλάρους, ενώ τακτική είναι η παρουσία αρπακτικών πτηνών, όπως ο ψαλιδιάρης και βασιλαετός (Aquila heliaca). Το Μεσολόγγι είναι γνωστό για τα αλιευτικά του προϊόντα, ιδιαίτερα το φημισμένο αυγοτάραχο, του κέφαλου μιας και η παρακείμενη λιμνοθάλασσα είναι ιδανικό μέρος για ιχθυοκαλλιέργειες. Η λιμνοθάλασσα με τις γραφικές «πελάδες» της-τα μικρά ξύλινα σπιτάκια πάνω σε πασσάλους, μέσα στο νερό- προστατεύεται από την γνωστή Συνθήκη Ραμσάρ επικυρωμένη στη Ελλάδα από το 1974 και αποτελεί περιβαλλοντικό πάρκο και οικοσύστημα. |
Αλυκές Μεσολογγίου
Τεράστιοι λόφοι περί τα 15m ύψος και αρκετές δεκάδες μήκος, ολόλευκοι και λαμπεροί καμαρώνουν τους διαβάτες που περνούν. Η καταπληκτική από κάθε άποψη Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, προσφέρει στην πόλη και έναν άλλο θησαυρό: Το αλάτι. Είναι η μεγαλύτερη αλυκή της Ελλάδος η «Άσπρη» 11.500 στρεμμάτων με δυναμικότητα παραγωγής περί τους 120.00 τόνους άλατος ετησίως, δηλαδή το 60% της Πανελλήνιας παραγωγής και ανήκει στην εταιρεία «Eλληνικές Aλυκές A.E». H διαδικασία παραγωγής αλατιού αρχίζει τον Μάρτιο και ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο (ανάλογα τον καιρό). Το θαλασσινό νερό αντλείται από τη λιμνοθάλασσα και τροφοδοτεί τις πρώτες ομάδες λεκανών και από εκεί προχωράει στις επόμενες λεκάνες, όπου η άλμη, το αλάτι δηλαδή, αντλείται από τα κρυσταλλωτήρια. Στις αλυκές το αλάτι συλλέγεται και συγκεντρώνεται ολόλευκο και καθαρό σε μικρούς σωρούς. H αποκομιδή τους έως το αλώνι του αλατιού γίνεται με μηχανοκίνητα πλέον βαγόνια. Αφού ολοκληρωθεί η εργασία της πλύσεως, μεταφέρεται με τη βοήθεια μεταφορικής ταινίας στις υπαίθριες αποθήκες σχηματίζοντας αλατοσωρούς. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό θέαμα, που όπως προείπα, εκπλήσσει τους επισκέπτες της περιοχής. Η περιοχή των αλυκών θεωρείται ειδικός υδροβιότοπος και προστατεύεται από την συνθήκη Ραμσάρ. Το χειμώνα οι πλημμυρισμένες λεκάνες φιλοξενεί πολλά σπάνια πουλιά (αργυροπελεκάνους, φλαμίγκος, χήνες πάπιες κ.α.)που αναμοχλεύουν την λάσπη και βρίσκουν εύκολα άφθονη τροφή και απαγορεύεται το κυνήγι. |
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Στην πόλη βρίσκονται, μεταξύ άλλων, η κατοικία της οικογένειας Τρικούπη, του ποιητή Παλαμά, η Βάλβειος βιβλιοθήκη,η οποία αποτελεί και την δημόσια δημοτική βιβλιοθήκη της πόλης με σπάνια βιβλία και ντοκουμέντα, η γκαλερί σύγχρονης τέχνης των Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου με πλήθος έργων σημαντικών Ελλήνων δημιουργών. Επίσης υπάρχουν εκεί, το Κέντρο Λόγου και Τέχνης, η Διέξοδος ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κύτταρα όχι μόνο της πόλης, αλλά ολόκληρης της Δυτικής Ελλάδας, το οποίο ευθύνεται για την διοργάνωση πλείστων εκδηλώσεων όπως εκθέσεων, σεμιναρίων, βιντεοπροβολών, παρουσιάσεων, επιστημονικών συνεδρίων και το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης στην πλατεία Μάρκου Μπότσαρη με πλούσια ενθυμήματα του Αγώνα του 1821. Τα τείχη και η πύλη της πόλης παραμένουν επιβλητικά και κανείς μπορεί να επισκεφθεί τον Κήπο των Ηρώων όπου έχουν θαφτεί πολλοί γνωστοί και άγνωστοι ήρωες που πολέμησαν στην Ηρωική Έξοδο. Κάθε χρόνο ηΚυριακή των Βαΐων γιορτάζεται ως ημέρα μνήμης της Εξόδου. Είναι η πιο σημαντική τοπική εορτή την οποία τιμούν με την παρουσία τους πολλές πολιτικές προσωπικότητες, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και άλλων χωρών.
Μονη Αγιας Ελεούσας
Η Ιερά Μονή της Αγίας Ελεούσης βρίσκεται ΒΔ του Μεσολογγίου στο 20ο χιλιόμετρο της Εθνικής οδού Μεσολογγίου – Αγρινίου σε μια από τις ομορφότερες τοποθεσίες του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, την Κλεισούρα. Στο κακοτράχαλο Φαράγγι της Κλεισούρας η Ιερά Μονή θυμίζει μετεωρίτικο Μοναστήρι έτσι όπως είναι καρφωμένο στην κορυφή του βουνού Αράκυνθου, αποτελεί κέντρο και σημείο αναφοράς της Θρησκευτικής ζωής του Νομού.Κατά την παράδοση, το 1700 μ. Χ., στο Χωριό Χρυσοβέρι, στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής κάποιος Τούρκος στρατιώτης την ώρα της Αναστάσεως χλεύασε τους Χριστιανούς και αμέσως ένας κάτοικος του χωριού που τον έλεγαν Κουμπούρα, παρεξηγήθηκε με τον Τούρκο στρατιώτη και τον σκότωσε.Οι χωριανοί αμέσως πήραν τον Κουμπούρα και τον φυγάδευσαν πιο πάνω σε ένα σπήλαιο. Εκεί έμεινε πολύ καιρό και οι χωριανοί του πήγαιναν τρόφιμα για την συντήρησή του. Όταν το γεγονός ξεχάστηκε, ο Κουμπούρας πήγε στο χωριό και διηγήθηκε στους κατοίκους ότι εκεί που ήταν κρυμμένος έβλεπε κάθε βράδυ στη σπηλιά ένα φως.Οι κάτοικοι πήγαν στο σημείο που τους υπέδειξε ο Κουμπούρας και με μεγάλη έκπληξη αντίκρισαν την Εικόνα της Παναγίας και λίγο πιο πέρα πηγή με νερό. Αμέσως οι κάτοικοι του Χωριού έχτισαν το πρώτο εκκλησάκι.Στο εκκλησάκι αυτό φιλοξενήθηκε, με το πέρασμά του από την περιοχή, ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ο οποίος είπε προφητικά ότι στον τόπο αυτόν μια ημέρα θα γίνει ένα μεγάλο Προσκύνημα.
Η Ιερά Μονή της Αγίας Ελεούσης βρίσκεται ΒΔ του Μεσολογγίου στο 20ο χιλιόμετρο της Εθνικής οδού Μεσολογγίου – Αγρινίου σε μια από τις ομορφότερες τοποθεσίες του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, την Κλεισούρα. Στο κακοτράχαλο Φαράγγι της Κλεισούρας η Ιερά Μονή θυμίζει μετεωρίτικο Μοναστήρι έτσι όπως είναι καρφωμένο στην κορυφή του βουνού Αράκυνθου, αποτελεί κέντρο και σημείο αναφοράς της Θρησκευτικής ζωής του Νομού.Κατά την παράδοση, το 1700 μ. Χ., στο Χωριό Χρυσοβέρι, στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής κάποιος Τούρκος στρατιώτης την ώρα της Αναστάσεως χλεύασε τους Χριστιανούς και αμέσως ένας κάτοικος του χωριού που τον έλεγαν Κουμπούρα, παρεξηγήθηκε με τον Τούρκο στρατιώτη και τον σκότωσε.Οι χωριανοί αμέσως πήραν τον Κουμπούρα και τον φυγάδευσαν πιο πάνω σε ένα σπήλαιο. Εκεί έμεινε πολύ καιρό και οι χωριανοί του πήγαιναν τρόφιμα για την συντήρησή του. Όταν το γεγονός ξεχάστηκε, ο Κουμπούρας πήγε στο χωριό και διηγήθηκε στους κατοίκους ότι εκεί που ήταν κρυμμένος έβλεπε κάθε βράδυ στη σπηλιά ένα φως.Οι κάτοικοι πήγαν στο σημείο που τους υπέδειξε ο Κουμπούρας και με μεγάλη έκπληξη αντίκρισαν την Εικόνα της Παναγίας και λίγο πιο πέρα πηγή με νερό. Αμέσως οι κάτοικοι του Χωριού έχτισαν το πρώτο εκκλησάκι.Στο εκκλησάκι αυτό φιλοξενήθηκε, με το πέρασμά του από την περιοχή, ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ο οποίος είπε προφητικά ότι στον τόπο αυτόν μια ημέρα θα γίνει ένα μεγάλο Προσκύνημα.
Τι μπορώ να κάνω στο Μεσολόγγι
Οι επισκέπτες της πόλης μπορούν να μεινουν στα ωραία ξενοδοχεία της πόλης που υπάρχουν στο λιμάνι και να περιηγηθούν στη πόλη μόνοι τους στο Μουσείο Ιστορίας και Τεχνης,στον Κηπο των Ηρώων,στο μουσειο Διέξοδος καθως το Μεσολογγι ειναι μια πόλη στην οποια μπορεις να κινηθείς με τα ποδια.Οι περισσότεροι κάτοικοι της διαθέτουν ποδήλατα γι'αυτο το λογο.Εξου και η συνεχομενη επιλογη της πόλης αυτής για διεξαγωγή αγόνων ποδηλατοδρομίας. Η παραλίες Τουρλίδα,Κρυονέρι και Λουρος προτιμώνται για μπανια κατ τη θερινη περίοδο.Οι καφετέριες βρίσκονται μαζεμενες είτε στο λιμάνι είτε στο κέντρο της πόλης στον πεζόδρομο
Οι επισκέπτες της πόλης μπορούν να μεινουν στα ωραία ξενοδοχεία της πόλης που υπάρχουν στο λιμάνι και να περιηγηθούν στη πόλη μόνοι τους στο Μουσείο Ιστορίας και Τεχνης,στον Κηπο των Ηρώων,στο μουσειο Διέξοδος καθως το Μεσολογγι ειναι μια πόλη στην οποια μπορεις να κινηθείς με τα ποδια.Οι περισσότεροι κάτοικοι της διαθέτουν ποδήλατα γι'αυτο το λογο.Εξου και η συνεχομενη επιλογη της πόλης αυτής για διεξαγωγή αγόνων ποδηλατοδρομίας. Η παραλίες Τουρλίδα,Κρυονέρι και Λουρος προτιμώνται για μπανια κατ τη θερινη περίοδο.Οι καφετέριες βρίσκονται μαζεμενες είτε στο λιμάνι είτε στο κέντρο της πόλης στον πεζόδρομο
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΟΙΝΙΑΔΩΝ
Κοντά στις εκβολές του Αχελώου ποταμού, 6 χλμ. Δ. του σημερινού χωριού Κατοχή, στον κατάφυτο από βελανιδιές λόφο «Τρίκαρδος» δεσπόζουν τα ερείπια της ακαρνανικής πόλης των Οινιαδών. Λόγω της στρατηγικής της θέσης αποτέλεσε το
μήλο της έριδος μεταξύ Αιτωλών και Ακαρνάνων. Ήδη από τον 5ο αι. διαθέτει ισχυρή και εκτεταμένη οχύρωση. Μεγάλη άνθισή της παρατηρείται στους 4ο και 3ο αι. π.Χ., λόγω της στρατηγικής της θέση. Στο εσωτερικό της πόλης έχει ερευνηθεί μεγάλο μέρος της Αγοράς, το δημόσιο λουτρό, το λεγόμενο «οικοδόμημα στο λόφο»και το θέατρο. Ένα από τα λιμάνια της πόλης βρίσκεται στο ΝΔ. άκρο της με ξεχωριστή οχύρωση. Μοναδικό μνημείο πλάι στο λιμάνι αποτελούν τα νεώρια, κτίριο που
χρησίμευε για την ανάσυρση, επισκευή και παραμονή πλοίων. Μεταξύ των ανασκαμμένων μνημείων σημαντική θέση κατέχει το θέατρο της αρχαίας πόλης που βρίσκεται κοντά στην Αγορά. Οι πρώτες έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τον αμερικανό αρχαιολόγο B. Powell, στη συνέχεια μελετήθηκε από H. Bulle, E. Fiechter και Α. v. Gerkan, ενώ οι νεώτερες έρευνες από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία και το Ινστιτούτο Κλασικής Αρχαιολογίας τουΠανεπιστημίου της Βιέννης. Το κοίλο του θεάτρου είναι κατά το μεγαλύτερο μέροςλαξευμένο στο φυσικό βράχο, ενώ το υπόλοιπο είναι κτισμένο από ασβεστολιθικέςλιθοπλίνθους. Από αυτές διατηρούνται οι κατώτερες τρεις σειρές που φέρουναπελευθερωτικές επιγραφές. Διακρίνονται 28 σειρές εδωλίων που χωρίζονται με 12κλίμακες σε 11 σφηνοειδείς ενότητες (κερκίδες). Περιμετρικά της ορχήστρας,διαμέτρου 16, 14 μ., υπάρχει λίθινο κράσπεδο και αποχετευτικός αγωγός απορροήςομβρίων υδάτων. Από το σκηνικό οικοδόμημα διατηρούνται θεμέλια τοίχων τουπροσκηνίου, των παρασκηνίων και της σκηνής. Το θέατρο έχει μελετηθεί από τονκαθηγητή Σάββα Γώγο, ο οποίος στη μελέτη του υποστηρίζει ότι υπάρχουν δύοφάσεις οικοδόμησή του, μία στον 4ο και μία στον 3ο αι. π.Χ.Εκτός από την έρευνα του θεάτρου η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία κατάτα έτη 2002-2006 έκανε εργασίες στερέωσης των αναλημματικών του κοίλου τοίχων,ορισμένων εδωλίων, καθώς και καθαρισμό του αγωγού απορροής των ομβρίωνυδάτων.
Κοντά στις εκβολές του Αχελώου ποταμού, 6 χλμ. Δ. του σημερινού χωριού Κατοχή, στον κατάφυτο από βελανιδιές λόφο «Τρίκαρδος» δεσπόζουν τα ερείπια της ακαρνανικής πόλης των Οινιαδών. Λόγω της στρατηγικής της θέσης αποτέλεσε το
μήλο της έριδος μεταξύ Αιτωλών και Ακαρνάνων. Ήδη από τον 5ο αι. διαθέτει ισχυρή και εκτεταμένη οχύρωση. Μεγάλη άνθισή της παρατηρείται στους 4ο και 3ο αι. π.Χ., λόγω της στρατηγικής της θέση. Στο εσωτερικό της πόλης έχει ερευνηθεί μεγάλο μέρος της Αγοράς, το δημόσιο λουτρό, το λεγόμενο «οικοδόμημα στο λόφο»και το θέατρο. Ένα από τα λιμάνια της πόλης βρίσκεται στο ΝΔ. άκρο της με ξεχωριστή οχύρωση. Μοναδικό μνημείο πλάι στο λιμάνι αποτελούν τα νεώρια, κτίριο που
χρησίμευε για την ανάσυρση, επισκευή και παραμονή πλοίων. Μεταξύ των ανασκαμμένων μνημείων σημαντική θέση κατέχει το θέατρο της αρχαίας πόλης που βρίσκεται κοντά στην Αγορά. Οι πρώτες έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τον αμερικανό αρχαιολόγο B. Powell, στη συνέχεια μελετήθηκε από H. Bulle, E. Fiechter και Α. v. Gerkan, ενώ οι νεώτερες έρευνες από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία και το Ινστιτούτο Κλασικής Αρχαιολογίας τουΠανεπιστημίου της Βιέννης. Το κοίλο του θεάτρου είναι κατά το μεγαλύτερο μέροςλαξευμένο στο φυσικό βράχο, ενώ το υπόλοιπο είναι κτισμένο από ασβεστολιθικέςλιθοπλίνθους. Από αυτές διατηρούνται οι κατώτερες τρεις σειρές που φέρουναπελευθερωτικές επιγραφές. Διακρίνονται 28 σειρές εδωλίων που χωρίζονται με 12κλίμακες σε 11 σφηνοειδείς ενότητες (κερκίδες). Περιμετρικά της ορχήστρας,διαμέτρου 16, 14 μ., υπάρχει λίθινο κράσπεδο και αποχετευτικός αγωγός απορροήςομβρίων υδάτων. Από το σκηνικό οικοδόμημα διατηρούνται θεμέλια τοίχων τουπροσκηνίου, των παρασκηνίων και της σκηνής. Το θέατρο έχει μελετηθεί από τονκαθηγητή Σάββα Γώγο, ο οποίος στη μελέτη του υποστηρίζει ότι υπάρχουν δύοφάσεις οικοδόμησή του, μία στον 4ο και μία στον 3ο αι. π.Χ.Εκτός από την έρευνα του θεάτρου η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία κατάτα έτη 2002-2006 έκανε εργασίες στερέωσης των αναλημματικών του κοίλου τοίχων,ορισμένων εδωλίων, καθώς και καθαρισμό του αγωγού απορροής των ομβρίωνυδάτων.