Μονεμβασία, μια σύντομη γεύση
Γενικές Πληροφορίες
Μονεμβασία η επίσημη ονομασία, Μονεμβασιά στην ποιητική εκδοχή της, Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για τους ντόπιους, Μαλβουαζὶ για τους Φράγκους και Μαλμζύ κατά τους Άγγλους, η ονομασία της περιοχής προέρχεται από τα συνθετικά «μόνη» και «έμβαση», τη μια και μόνη είσοδο της Καστροπολιτείας.
Η παλιά πόλη της Μονεμβασιάς είναι ένας ζωντανός μεσαιωνικός οικισμός, διατηρημένος με άψογο τρόπο. Αποτελεί μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας και βασικό σταθμό για κάθε περιηγητή της Πελοποννήσου. Η ατμόσφαιρα είναι μαγική, γεμάτη ρομαντισμό και ιστορία. Μνημεία και εκκλησίες βρίσκονται διάσπαρτα στο Κάστρο ενώ μια σημαντική αρχαιολογική συλλογή στεγάζεται στο Παλιό Τζαμί στην Πλατεία του Ελκομένου Χριστού.
Ακριβώς πριν τη γέφυρα απλώνεται η νέα πόλη της Μονεμβασιάς ενώ κατευθυνόμενοι προς το νότο συναντάμε τους παραλιακούς οικισμούς των Νομίων. Ο γειτονικός Άγιος Ιωάννης ενδείκνυται για αυτούς που θέλουν να δοκιμάσουν αυθεντικές τοπικές γεύσεις
Μέσα αλλά και γύρω από τη Μονεμβασιά υπάρχουν πολλές αξιόλογες παραλίες, ο επισκέπτης όμως δεν πρέπει να αγνοήσει και τις εκπλήξεις που κρύβει η ενδοχώρα, όπως τον Νερόμυλο των Ταλάντων και το Λαογραφικό Μουσείο στις Βελιές.
Τα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής βρίσκονται και εκτός των τειχών του Κάστρου, με σημαντικότερα τους Δίδυμους Ναούς στα Τέρια και τον ναό του Αγίου Νικολάου στον ομώνυμο οικισμό.
Πότε να πάτε
Το Κάστρο της Μονεμβασιάς δεν βγαίνει καμία εποχή από την ατζέντα των weekenders. Εκτός καλοκαιριού, πάντως, τα πράγματα είναι πιο χαλαρά, αφού λείπουν τα μεγάλα γκρουπ που έρχονται για ημερήσια εκδρομή και οι επισκέπτες είναι κυρίως ζευγάρια. Ιδιαίτερο χρώμα έχει το Πάσχα και την Άνοιξη.
Το Κάστρο της Μονεμβασιάς δεν βγαίνει καμία εποχή από την ατζέντα των weekenders. Εκτός καλοκαιριού, πάντως, τα πράγματα είναι πιο χαλαρά, αφού λείπουν τα μεγάλα γκρουπ που έρχονται για ημερήσια εκδρομή και οι επισκέπτες είναι κυρίως ζευγάρια. Ιδιαίτερο χρώμα έχει το Πάσχα και την Άνοιξη.
Πώς να φτάσετε
Απόσταση: 300 χμ από Αθήνα, 90 χμ από Σπάρτη και 70 χμ από Γύθειο.
1. Από Αθήνα ακολουθείτε την Εθνική οδό Αθηνών Κορίνθου προς Πελοπόννησο.
2. Ακολουθείτε την εθνική οδό Κορίνθου -Τριπόλεως και στην Τρίπολη την εθνική οδό Τριπόλεως Σπάρτης.
3. Περνάμε την Σπάρτη και περίπου 15 χλμ. μετά υπάρχει η διακλάδωση δεξιά με ανισόπεδο κόμβο προς Μονεμβασιά (υπάρχει σχετική σήμανση προς Μονεμβασιά - Γύθειο).
4. Περνάμε τα χωριά Σκάλα, Βλαχιώτη, Μολάοι, Συκιά και μετά από περίπου 10 χλμ. από τη Συκιά, το Μυρτώο Πέλαγος και ο επιβλητικός βράχος της Μονεμβασιάς εμφανίζεται μπροστά μας.
5. Περνάμε από τους οικισμούς Πορί και Αγία Κυριακή και μετά από 2χλμ. βρισκόμαστε στην μαγευτική και επιβλητική Μονεμβασιά.
Απόσταση: 300 χμ από Αθήνα, 90 χμ από Σπάρτη και 70 χμ από Γύθειο.
1. Από Αθήνα ακολουθείτε την Εθνική οδό Αθηνών Κορίνθου προς Πελοπόννησο.
2. Ακολουθείτε την εθνική οδό Κορίνθου -Τριπόλεως και στην Τρίπολη την εθνική οδό Τριπόλεως Σπάρτης.
3. Περνάμε την Σπάρτη και περίπου 15 χλμ. μετά υπάρχει η διακλάδωση δεξιά με ανισόπεδο κόμβο προς Μονεμβασιά (υπάρχει σχετική σήμανση προς Μονεμβασιά - Γύθειο).
4. Περνάμε τα χωριά Σκάλα, Βλαχιώτη, Μολάοι, Συκιά και μετά από περίπου 10 χλμ. από τη Συκιά, το Μυρτώο Πέλαγος και ο επιβλητικός βράχος της Μονεμβασιάς εμφανίζεται μπροστά μας.
5. Περνάμε από τους οικισμούς Πορί και Αγία Κυριακή και μετά από 2χλμ. βρισκόμαστε στην μαγευτική και επιβλητική Μονεμβασιά.
Τι να δείτε
Πλατεία Ελκομένου Χριστού
Το μικρό πλάτωμα που ανοίγεται μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία ( που είναι και η Μητρόπολη του Kάστρου ), δημιουργήθηκε στα χρόνια του Όθωνα και μας δίνει την ευκαιρία να αγναντέψουμε ελεύθερα τον πετρόχτιστο οικισμό, που κατηφορίζει από τη ρίζα του κόκκινου βράχου μέχρι το θαλασσινό τείχος. Η ίδια η εκκλησία, αφιερωμένη στον Χριστό που σύρεται ( Ελκόμενος ) στο μαρτύριο, είναι μεγάλη και επιβλητική, γυμνή από τοιχογραφίες, αν και στεγάζει κάποιες ενδιαφέρουσες μεταβυζαντινές εικόνες. Από την κάτω πλευρά της Μητρόπολης, σχεδόν σύρριζα, σταματήστε στην παλαιά επισκοπή, ένα κτίριο με έντονα στοιχεία ενετικής αρχιτεκτονικής. |
|
Αρχαιολογική Συλλογή
Στεγάζεται σ’ ένα απλό πέτρινο κτίριο στην πλατεία Ελκομένου Χριστού, που χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας και λειτούργησε ως τζαμί, ενώ στα νεότερα χρόνια φιλοξένησε φυλακές και αργότερα ένα καφενείο. Τα ευρήματα στεγάζονται στη μεγάλη, κεντρική, θολωτή αίθουσα. Η μισή είναι αφιερωμένη στη δημόσια ζωή της πόλης ( εκτίθενται κυρίως μαρμάρινα μέλη ναών ή πέτρινα γλυπτά ), ενώ η υπόλοιπη μισή αίθουσα παρουσιάζει την ιδιωτική ζωή και οι προθήκες της φιλοξενούν κεραμικά σκεύη και άλλα μικροαντικείμενα καθημερινής χρήσης. |
|
Πορτέλο
Αξίζει να κατεβείτε μέχρι το θαλασσινό τείχος ( το πιο σύντομο καλντερίμι ξεκινάει κάτω από την πλατεία του Ελκομένου Χριστού ). Η μικρή πύλη ( το Πορτέλο ) που βγάζει στη θάλασσα έχει μια ιδιαίτερη γοητεία, καθώς, προτού ακόμα την αντικρίσεις, σε οδηγεί προς το μέρος της ο φλοίσβος των κυμάτων που πολιορκούν τα θαλασσινά τείχη. Από κει και πέρα συνεχίστε το δρόμο παράλληλα προς τα τείχη και θα ξαναβγείτε πολύ κοντά στην κεντρική πύλη. Από τα αναρίθμητα πέτρινα σπίτια που θα συναντήσετε, σίγουρα την προσοχή σας θα τραβήξει η οικία Στελλάκη ( 50 μέτρα περίπου μετά τη θαλασσινή πύλη ) με το καμαροσκέπαστο διαβατικό. |
|
Επάνω Πόλη
Η πιο σύντομη διαδρομή για να επισκεφτείτε τον έρημο σήμερα οικισμό ψηλά στο Κάστρο ξεκινάει από την Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα. Αν όμως θέλετε να εξερευνήσετε καλύτερα τους ερειπιώνες της Επάνω Πόλης, πάρτε το μονοπάτι που ξεκινάει αριστερά από την κεντρική πύλη και πηγαίνει αρχικά σύρριζα προς το τείχος. Στη βόλτα σας θα συναντήσετε την τουρκική κρήνη, τη μεγάλη δημόσια δεξαμενή, γνωστή και ως «κάτεργο», ενώ ακριβώς δίπλα της θα δείτε μια μικρότερη δεξαμενή ( γνωστή ως «καράβι» ). Προς το παρόν το Επάνω Κάστρο είναι κλειστό για συντήρηση. |
Αγία Σοφία
Το εντυπωσιακότερο κτίριο που σώζεται στην Επάνω Πόλη, ένας από τους πιο σημαντικούς ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Χτίστηκε το 12ο αιώνα και η αρχιτεκτονική της έχει κοινά στοιχεία με πολλές σημαντικές εκκλησίες της ίδιας περιόδου, τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στην Κωνσταντινούπολη. Ο συμμετρικός όγκος της με τον ανάλαφρο τρούλο αποκτά μια ιδιαίτερη δραματικότητα, καθώς είναι χτισμένη στην άκρη του κατακόρυφου βορειοανατολικού γκρεμού. Λίγο πιο ψηλά θα βρείτε τα ερείπια ενός χαμάμ.
Το εντυπωσιακότερο κτίριο που σώζεται στην Επάνω Πόλη, ένας από τους πιο σημαντικούς ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Χτίστηκε το 12ο αιώνα και η αρχιτεκτονική της έχει κοινά στοιχεία με πολλές σημαντικές εκκλησίες της ίδιας περιόδου, τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στην Κωνσταντινούπολη. Ο συμμετρικός όγκος της με τον ανάλαφρο τρούλο αποκτά μια ιδιαίτερη δραματικότητα, καθώς είναι χτισμένη στην άκρη του κατακόρυφου βορειοανατολικού γκρεμού. Λίγο πιο ψηλά θα βρείτε τα ερείπια ενός χαμάμ.
Γαστρονομία και Τοπικά Προιόντα
Δοκιμάστε τα χειροποίητα ζυμαρικά ( γκόγκες ), τα σαΐτια ( τηγανητές πίτες με τυρί και μυρωδικά ) και τα τοπικά γλυκά. Ξεχωρίζουν τα ραφιόλια, είδος καλτσουνιών με χειροποίητο φύλλο, αμύγδαλο, λικέρ μαστίχας και ανθόνερο, τα αμυγδαλωτά και οι σαμουσάδες ( σιροπιαστό γλυκό με αμύγδαλο, καρύδι, σουσάμι, αλλά και κανελογαρίφαλα και μοσχοκάρυδο ). Ως προς το κρασί, ο περίφημος Μαλβάζιος Οίνος, αν και δεν παράγεται πια στην περιοχή, λειτούργησε σαν ένα είδος συστατικής επιστολής που άνοιξε τις πόρτες της αγοράς στους τοπικούς παραγωγούς. Σημαντικό ατού του νομού είναι η ύπαρξη μιας σειράς ιδιαίτερων τοπικών ποικιλιών, οι οποίες έχουν δώσει θετικά αποτελέσματα και υπόσχονται ακόμα περισσότερα αν μελετηθούν και αξιοποιηθούν προσεκτικά. Ήδη κυκλοφορούν αρκετά κρασιά που έχουν ως βάση τον Πετρουλιανό, τη Θράψα και την Κυδωνίτσα. Ο νομός έχει δικαίωμα στην παραγωγή δύο κρασιών με την ένδειξη Τοπικός Οίνος.
Δοκιμάστε τα χειροποίητα ζυμαρικά ( γκόγκες ), τα σαΐτια ( τηγανητές πίτες με τυρί και μυρωδικά ) και τα τοπικά γλυκά. Ξεχωρίζουν τα ραφιόλια, είδος καλτσουνιών με χειροποίητο φύλλο, αμύγδαλο, λικέρ μαστίχας και ανθόνερο, τα αμυγδαλωτά και οι σαμουσάδες ( σιροπιαστό γλυκό με αμύγδαλο, καρύδι, σουσάμι, αλλά και κανελογαρίφαλα και μοσχοκάρυδο ). Ως προς το κρασί, ο περίφημος Μαλβάζιος Οίνος, αν και δεν παράγεται πια στην περιοχή, λειτούργησε σαν ένα είδος συστατικής επιστολής που άνοιξε τις πόρτες της αγοράς στους τοπικούς παραγωγούς. Σημαντικό ατού του νομού είναι η ύπαρξη μιας σειράς ιδιαίτερων τοπικών ποικιλιών, οι οποίες έχουν δώσει θετικά αποτελέσματα και υπόσχονται ακόμα περισσότερα αν μελετηθούν και αξιοποιηθούν προσεκτικά. Ήδη κυκλοφορούν αρκετά κρασιά που έχουν ως βάση τον Πετρουλιανό, τη Θράψα και την Κυδωνίτσα. Ο νομός έχει δικαίωμα στην παραγωγή δύο κρασιών με την ένδειξη Τοπικός Οίνος.